Bộ tràng kỷ là món đồ nội thất quen thuộc trong ngôi nhà gỗ cổ truyền, được sử dụng để trang trí và tiếp khách. Tìm hiểu nguồn gốc của bộ trường kỷ và ý nghĩa trong đời sống văn hóa cũng là vấn đề được nhiều gia chủ quan tâm hiện nay. Cùng chúng tôi tìm hiểu cụ thể trong bài viết sau.
Nhà gỗ 5 gian 2 buồng gói
Tìm hiểu về bộ trường kỷ
Bộ tràng kỷ còn được gọi là tràng kỷ, loại bàn ghế dài truyền thống có lịch sử lâu đời và thường gặp trong các gia đình quan lại. “Trường” có nghĩa là tốt và dài lâu. “Kỷ” là ghế có lưng tựa hoặc loại bàn nhỏ. Trường kỷ là ghế dài có lưng để dựa.
Trường kỷ chủ yếu làm từ gỗ tự nhiên quý như: gỗ gụ, trắc, cẩm lai, lim… Hoa văn được đục chạm trên bộ trường kỷ thường là các hoạ tiết về rồng phượng, tứ quý kết hợp khảm trai để tạo điểm nhấn sang trọng.
Bộ trường kỷ có đặc điểm:
- Gồm 3 món chính: 2 chiếc ghế dài (gọi là trường kỷ) và 1 bàn dài đi kèm.
- Dáng dài, thẳng: ghế thường có hình chữ nhật dài, lưng và tay vịn liền nhau.
- Mặt ghế: làm bằng tấm gỗ phẳng lớn, có thể ngồi hoặc nằm.
- Chân ghế, chân bàn: thường là chân quỳ, chân thẳng hoặc chân cong kiểu cổ điển.
Nguồn gốc của bộ tràng kỷ
Xin mời quý vị cùng tìm hiểu nguồn gốc và các giai đoạn phát triển của bộ tràng kỷ dưới đây:
Nguồn gốc
Trường kỷ có nguồn gốc từ Trung Hoa với khởi đầu là là giường kỷ dưới thời phong kiến, loại ghế được dùng để nghỉ ngơi hoặc ngồi. Sau đó theo thời gian phát triển thành trường kỷ mang ý nghĩa biểu tượng cho quyền lực và sang trọng của giới quý tộc.
Du nhập vào Việt Nam trường kỷ được thay đổi để phù hợp với văn hoá và làm từ các loại gỗ quý như lim, gụ kết hợp hoa văn chạm khắc thể hiện tín ngưỡng dân gian.
Các giai đoạn phát triển
Bộ tràng kỷ trải qua các giai đoạn phát triển và mang đậm dấu ấn về văn hoá, nghệ thuật với hoa văn chạm khắc tinh xảo. Xin mời quý vị cùng tìm hiểu cụ thể dưới đây:
Thời Lý và Trần: Bộ trường kỷ ảnh hưởng tứ Trung Hoa và văn hoá Champa, có thiết kế đơn giản và tập trung về tính tiện dụng. Trong thời gian này trường kỷ thường thấy trong những gia đình quan lại, địa chủ giàu có.
Thời Lê và Nguyễn: Đây là giai đoạn đỉnh cao về nghệ thuật chạm khắc trên các mẫu trường kỷ. Thời gian này kỹ thuật chế tác tinh xảo và có hoa văn tinh tế thể hiện sự phát triển mới về nghệ thuật nội thất. Trong giai đoạn này bộ trường kỷ cũng có sự khác biệt về kiểu dáng và hoa văn giữa các vùng miền.
Giai đoạn Pháp thuộc: Ở giai đoạn này bộ tràng kỷ ảnh hưởng từ các quốc gia phương Tây và có thiết kế đặc trưng phong cách Pháp. Mặc dù ở giai đoạn này trường kỷ không phổ biến như trước đó, nhưng vẫn được ưa chuộng và sử dụng trong không gian nội thất.
Trong thời hiện đại: Ở giai đoạn hiện đại trường kỷ được các gia đình làm nhà gỗ cổ truyền tái sử dụng như một phần trong không gian sống. Xu hướng kết hợp trường kỷ với nội thất hiện đại về màu sơn, đệm lót… Vào thời gian này các làng nghề mộc nổi tiếng bắt đầu sản xuất trường kỷ trở lại với lối cổ và cách tân đáp ứng nhu cầu sử dụng của khách hàng.
Bộ tràng kỷ trong đời sống văn hoá của người Việt
Bộ tràng kỷ trở thành biểu tượng cho sự giàu sang, phú quý và địa vị. Nhiều gia chủ sử dụng trường kỷ để thể hiện tín ngưỡng về tâm linh và bảo tồn nét đẹp truyền thống.
Biểu tượng văn hóa truyền thống: Bộ trường kỷ không chỉ là một món đồ nội thất mà còn mang đậm giá trị lịch sử và văn hóa của người Việt, thể hiện nếp sống gia đình, lối sinh hoạt và tư tưởng thẩm mỹ xưa.
Tinh hoa nghề mộc thủ công: Bộ trường kỷ là tác phẩm nghệ thuật được làm thủ công tinh xảo bởi những người thợ tài hoa. Từng họa tiết, đường nét chạm khắc đều phản ánh gu thẩm mỹ, triết lý sống và trình độ kỹ nghệ qua từng thời kỳ.
Biểu tượng cho địa vị và giàu sang: Từ xưa trường kỷ là món đồ nội thất thể hiện địa vị và sự giàu sang của gia chủ. Những gia đình quyền quý sở hữu bộ trường kỷ được chạm khắc hoa văn tinh xảo thể hiện uy quyền.
Ý nghĩa về tín ngưỡng, tâm linh: Bộ tràng kỷ còn thể hiện ý nghĩa tâm linh và tín ngưỡng. Điều đó được thể hiện trong không gian thờ cúng, trường kỷ được đục chạm hoa văn ngũ phúc, tứ linh và tứ quý thể hiện lòng thành kính cũng như mang thông điệp về may mắn, tài lộc. Không chỉ là nội thất trường kỷ còn là biểu tượng về tâm linh trong đời sống văn hoá của người Việt.
Bảo tồn và phát huy giá trị: Bộ trường kỷ còn mang ý nghĩa bảo tồn cũng như phát huy những giá trị truyền thống cần được gìn giữ. Kế thừa và phát triển bằng cách sử dụng trường kỷ kết hợp với đồ nội thất hiện đại trong không gian phòng khách.
Xem thêm: Nhà gỗ 5 gian 2 buồng gói – kết cấu đặc sắc nhà cổ xưa
Hy vọng với những chia sẻ ở trên sẽ giúp quý vị hiểu rõ hơn về nguồn gốc và ý nghĩa của bộ tràng kỷ. Nếu quý gia chủ có nhu cầu làm nhà gỗ truyền thống nhưng chưa biết bắt đầu từ đâu, vui lòng liên hệ Nhà Gỗ Phúc Lộc qua số hotline 0973 812 666 để được tư vấn cụ thể nhất.
Thông tin về nhà gỗ Phúc Lộc
Số điện thoại: 0973812666
Nhận tư vấn thiết kế: Th.s kiến trúc sư Nguyễn Huy Khiêm
Xưởng sản xuất: xã Cần Kiệm, huyện Thạch thất, Tp Hà Nội (dưới chân núi chùa Tây Phương)
>Tham khảo thêm video về nhà gỗ truyền thống Bắc Bộ
>Tham khảo thêm những dự án nhà gỗ đẹp