Những mẫu nhà thờ gia tiên là nơi gia đình thực hành các nghi thức cúng bái tổ tiên nhằm thể hiện đạo nghĩa vẹn toàn với người đã khuất. Ngoài ra, đây còn là không gian mang rất nhiều ý nghĩa đối với đời sống tinh thần người Việt. Cùng đến với bài viết dưới đây để khám phá về không gian độc đáo này.
Điểm đặc trưng của mẫu nhà thờ gia tiên
Những căn nhà thờ gia tiên có rất nhiều điểm đặc trưng, riêng biệt có thể kể đến như:
-
Kiến trúc
Mẫu nhà thờ gia tiên thường được làm với lối kiến trúc nhà gỗ cổ truyền Bắc Bộ. Nhà được làm theo lối 3 gian hoặc 5 gian có phần mái dốc lợp ngói rất điển hình. Toàn bộ khung nhà gỗ làm bằng gỗ các cột, kèo liên kết với nhau qua hệ thống mộng gỗ giằng chắc chắn với nhau. Vì đốc nhà thường để trần không trát vữa đem đến cảm giác thôn quê, đơn thuần.
-
Vật liệu chủ yếu
Đa phần các loại vật liệu của căn nhà thờ gia tiên đến từ tự nhiên như: gỗ, ngói ta thủ công, gạch nung truyền thống. Điều này đem lại cảm giác nhẹ nhàng, thư thái và gần gũi. Ngày nay, nhiều gia đình có kết hợp thêm một vài nguyên vật liệu hiện đại như: bê tông, cốt thép trong khối công trình.
-
Vị trí căn nhà thờ
Vì là công trình rất ý nghĩa là linh thiêng, vị trí đặt của những mẫu nhà thờ gia tiên cũng được làm tại những nơi thế đất đẹp hoặc trung tâm của căn nhà. Đặc biệt các căn nhà thờ gia tiên sẽ được nằm tách biệt và cách xa hoàn toàn với những nơi như: khu bếp ăn, khu nhà vệ sinh. Bởi theo quan niệm đây là những nơi tụ khí xấu ảnh hưởng đến sự trong sạch của khu thờ.
-
Không gian ngoại cảnh xung quanh
Bên ngoài mẫu nhà thờ gia tiên sẽ bố trí các vật trấn phong thủy như: cuốn thư, cột đồng trụ và cây xanh. Cuốn thư sẽ đặt đối diện gian giữa căn nhà thờ. Cột đồng trụ sẽ thiết kế ở vị trí 2 bên gian nhà. Theo phong thủy, những vật này có ý nghĩa canh giữ, ngăn không cho gian thờ bị ảnh hưởng bởi những khí xấu muốn xâm nhập vào khuôn viên nhà.
Cây xanh sẽ bố trí quanh căn nhà thờ nhằm đem lại thế cân bằng giữa không gian sinh sống và thiên nhiên. Ngoài ra cây xanh cũng cung cấp nguồn dưỡng khí trong lành cho mọi người.
-
Cách bố trí nội thất
Nội thất gian thờ được bố trí rất sang trọng, xa hoa. Các đồ thờ sơn son thếp vàng đẹp mắt. Các đồ thờ thường thấy trong nhà thờ gia tiên đó là: án gian, hoành phi câu đối, y môn, cửa võng,….
Ý nghĩa của mẫu nhà thờ gia tiên
Những mẫu nhà thờ gia tiên có ý nghĩa rất lớn đối với gia đình, điển hình như:
- Nơi thờ tự ông bà tổ tiên: Đây là không gian chủ yếu để thực hành các nghi lễ cúng bái ông bà tổ tiên của mình. Việc này thể hiện đạo nghĩa của con cháu đời sau đối với ông bà đời trước. Đó là truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của ông cha ta.
- Tổ chức các cuộc họp trong gia đình: Mỗi khi có những việc lớn cần bàn trong gia đình như: cưới xin, ma chay,… không gian căn nhà thờ gia tiên sẽ là nơi để mọi người, con cháu tụ tập, bàn bạc và ra quyết định.
- Sum họp con cháu trong những dịp lễ, tết: Mỗi dịp lễ, tết dưới không gian linh thiêng của mẫu nhà thờ gia tiên con cháu thắp nén hương kính dâng lên ông bà đã khuất. Đây còn là nơi mọi người sum họp cùng nhau tụ tập ăn uống liên hoan, gặp nhau gia tăng tình cảm trong gia đình.
- Lưu giữ kỷ vật của gia đình: Bên cạnh ý nghĩa về mặt tinh thần, căn nhà thờ còn là nơi lưu giữ những kỷ vật của gia đình như: di ảnh, bản đồ gia tộc, những kỷ vật quý hiếm truyền đời để lại. Đây chính là những đồ vật lưu lại những dấu ấn của những thành viên trong gia đình để con cháu hiểu hơn về đời sống cha ông trong quá khứ.
- Lưu trữ bằng khen, giấy khen của con cháu: Ngoài kỷ vật, đồ cổ, nhà thờ gia tiên còn là nơi lưu trữ giấy khen của mọi người trong gia đình.
Xu hướng làm các mẫu nhà thờ gia tiên hiện nay
Hiện nay có một vài xu hướng làm các mẫu nhà thờ gia tiên như:
-
Kết hợp với không gian ở
Không gian thờ tự của gia đình sẽ được tích hợp luôn với không gian nhà ở. Thông thường vị trí của gian thờ gia tiên sẽ được đặt tại khu vực chính giữa đối với các ngôi nhà gỗ cổ truyền. Đối với những ngôi nhà hiện đại, nhà phố hoặc chung cư sẽ có một phòng thờ riêng trên tầng cao nhất của căn nhà.
-
Nằm riêng biệt trên một khu đất tách xa nhà ở
Một kiểu khác cũng hay thấy đó là căn nhà thờ sẽ làm cách xa khu vực ở của gia đình. Thông thường sẽ bố trí tại một mảnh đất riêng tư đảm bảo sự yên tĩnh cho khu vực thờ tự.
-
Nằm cạnh khối công trình nhà ở
Ngoài ra, để thuận tiện cho quá trình chăm sóc không gian thờ tự, căn nhà thờ sẽ làm bên cạnh căn nhà ở. Có thể nằm song đối, song song với nhau hoặc nằm tại vị trí vuông góc.
Mẫu nhà thờ gia tiên là không gian tâm linh và vô cùng ý nghĩa đối với mọi người. Nó thể hiện truyền thống quý báu nhớ đến công lao người đi trước và là một nét đẹp trong văn hóa người Việt.
Thông tin về nhà gỗ Phúc Lộc
Số điện thoại: 0973812666
Nhận tư vấn thiết kế: Th.s kiến trúc sư Nguyễn Huy Khiêm
Xưởng sản xuất: xã Cần Kiệm, huyện Thạch thất, Tp Hà Nội (dưới chân núi chùa Tây Phương)
>Tham khảo những công trình nhà gỗ lim để đời
>Tham khảo những video hay về nhà gỗ cổ truyền